Ateş, burun akıntısı, öksürük, kırgınlık gibi soğuk algınlığı semptomlarıyla ortaya çıkan RSV yani Respiratuar Sinsisyal Virüs, ciddi solunum yolu hastalıklarına neden olabiliyor. Özellikle Kasım ve Mart ayları arasında yayılan RSV salgını, çocuklarda zatürre, orta kulak iltihabı ve üst solunum yolu enfeksiyonuna yol açabiliyor. Uzmanlar prematüre bebeklerin, kalp ve akciğer hastalığı olan çocukların RSV’de risk atında olduğunu ve ebeveynlerin RSV’ye karşı dikkatli olmaları gerektiğini belirtiyor.
RSV, iki yaşına kadar hemen hemen tüm çocukları enfekte eden ve ciddi solunum yolu hastalıklarına neden olabilen oldukça bulaşıcı bir virüstür. RSV salgını özellikle Kasım ve Mart ayları arasında yayılmakta ve kış aylarında bebeklerin yarısına bulaşmaktadır.
Toplumda iki yaşına gelen çocukların yüzde 95’inde RSV’ye karşı doğal bağışıklık gelişmiştir. Bu virüse karşı bağışıklık kazanılmış olsa da enfeksiyon tekrarlayabilir. Ayrıca bebeklikte geçirilen RSV enfeksiyonu ilerleyen yaşlarda reaktif hava yolu hastalığına neden olabilir.
RSV, yaşlı bireylerde ve kronik akciğer hastalığı olan yetişkinlerde ağır seyretmekle birlikte sağlıklı bireylerde ise tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açmaktadır.
RSV’de risk faktörleri nelerdir?
Prematüre bebekler,
Doğumsal kalp hastalığı olan çocuklar,
Uzun süre yenidoğan yoğun bakımda kalıp mekanik ventilasyon ve yoğun oksijen tedavisi alan kronik akciğer hastalığı olan çocuklar,
Bağışıklığı baskılanmış çocuklar RSV’de risk altındadır.
Prematüre bebekler, bağışıklık sistemlerinin yeterince gelişmemesi ve akciğer gelişimlerinin geri olması nedeniyle RSV enfeksiyonlarını daha ağır geçirmektedir. Yaşamının erken döneminde RSV enfeksiyonu geçiren prematüre bebeklerin iki yaşına kadar doktor başvuruları ve hastane yatışları sağlıklı bebeklere göre daha sıktır. Ayrıca bu bebeklerde ilerleyen yaşlarda astım, kronik akciğer hastalıkları ve reaktif hava yolu hastalığı görülme olasılığı daha fazladır.
RSV nasıl bulaşır?
RSV, insandan insana temas yoluyla bulaşmaktadır. Enfeksiyon etkenin bulunduğu eşyaların kullanımı bulaşı kolaylaştırmaktadır. Aerosol içinde etkin olmaması nedeniyle damlacık yoluyla bulaş kısıtlıdır. Virüs bulaştıktan sonraki bir iki gün ile bir hafta arasında hastalık yapmaktadır. Hastanede yatan RSV’li bebekler, virüsü 21 gün kadar çevreye yayarlar. Enfeksiyon sonrası doğal bağışıklık gelişir fakat yeterli değildir, tekrar hasta olunabilir.
RSV belirtileri nelerdir?
RSV enfeksiyonu sıklıkla ateş, burun akıntısı, öksürük, kırgınlık gibi soğuk algınlığı bulguları ile başlar. Prematüre ve diğer riskli gruplarda, hastalığın üçüncü ve dördüncü gününde daha şiddetli bulgular görülür. Virüs akciğer dokusuna yayılarak küçük hava yollarını tıkar ve bronşiolit, hırıltılı solunum, nefes darlığı, halsizlik, karın ağrısı, beslenme güçlüğü gelişir. Bu tablo giderek ağırlaşarak solunum yetmezliğine neden olabilir ve yaşamı tehdit edebilir.
Enfeksiyonu ağırlaşan bebek, yeterli soluyamadığı ve hava açlığı çektiği için karın kasları solunuma katılmaya, kaburgalar arasındaki kaslar çökmeye, burun kanadı açılmaya ve solunum sayısı artmaya başlar. Bebek, nefes verirken ıslık gibi ses çıkarır, hava açlığı çektiği için yeterli beslenemez ve beslenmeyi reddeder. Aynı zamanda dudakları morarmaya başlar. Yaşamı tehdit eden bu durum, acil müdahaleyi ve bebeğin hastaneye yatırılarak tedavi edilmesini gerekli kılar.
RSV hangi hastalıklara neden olur?
RSV, bebek ve çocuklarda krup, zatürre, orta kulak iltihabı ve üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Bronşiolit ve zatürre vakalarında çoğunlukla hastaneye yatış gerekli olmaktadır.
Erken yaşlarda RSV bronşiolit ve pnömonisi (zatürre) geçiren kişilerde, ilerleyen dönemlerde astım, reaktif havayolu ve kronik akciğer hastalığı gelişebilmektedir.
RSV tanısı nasıl konmaktadır?
Nazofarengeal sekresyonda (burun sürüntüsü) ile yapılan PCR testi ile virüs, yüzde 97 duyarlılıkta saptanmaktadır. Bebeklerde ve çocuklarda virüs yoğunluğu ve kalıcılığı daha fazla olduğu için sıklıkla burun sürüntüsü antijen testi ile tanı konur. Ayrıca gerekli durumlarda hastaların kültür ve RSV spesifik antikor düzeylerine de bakılmaktadır.
RSV tedavi yöntemleri nelerdir?
Maalesef RSV’nin spesifik bir tedavisi yoktur. Semptomlara göre destekleyici tedaviler uygulanmaktadır. Hipoksiyi (oksijen yetmezliğini) düzeltmek için oksijen desteği verilir. Hastanın hidrasyonu sağlanır. Bronşlardaki daralmayı düzeltmek için gerektikçe nebulizatör ile bronşlar genişletilerek oksijen alımı artırılır. Eğer eşlik eden başka enfeksiyon düşünülüyorsa antibiyotik tedavisine başvurulabilir.
Nefes almada güçlük, morarma, hızlı soluma, oksijen yetersizliği durumunda tedavinin hastaneye yatırılarak yapılması gerekir. Ayrıca altı haftadan küçük, doğumsal kalp ve akciğer hastalığı olan ve evde iyi bakım verilemeyecek bebekler de hastane yatışı yapılarak tedavi edilmelidir.
RSV ‘den korunmak için neler yapılabilir?
Bebekleri RSV’den korumak için alınacak önlemler şu şekilde sıralanabilir:
Nezle benzeri bulguları olan kişilerle ve kreşe, okula giden çocuklarla temas engellenmelidir.
Bebeğe dokunmadan önce eller sabunlanmalıdır,
Bebekler alışveriş merkezi, toplu taşıma araçları, kreş ve okul gibi kalabalık yerlere götürülmemelidir.
Kreş ve okula giden büyük kardeşlerin odası ayrı olmalıdır.
Bebeğin oyuncakları ve kullandığı malzemeler sık sık yıkanmalıdır.
Bebekler öpülmemelidir.
Kreş ve okullarda alınacak önlemler ise şunlardır:
Çocukların eşyalarını ortak kullanması engellenmelidir.
Kâğıt havlu kullanılmalı ve bekletmeden atılmalıdır.
Çocukların yakın teması önlenmelidir.
Oyuncaklar ve diğer kullanılan malzemeler sık sık yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir.
Prematüre doğan, RSV mevsimi (sonbahar ve kış ayları) başladığında ilk altı ayında olan ve iki yaşın altındaki kronik akciğer hastalığı olan bebeklere Kasım ve Mart ayları arasında ayda bir kez RSV İmmunglobulin (antikor) uygulanması hastalıktan korunmada oldukça etkilidir. Ayrıca RSV İmmunglobulin uygulamasına, kreşe veya okula giden kardeşi bulunan çocuklar için de başvurulabilir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
