Renkleri ve aromatik kokuları ile sofralarımızın baş tacı olan baharatlar, besin içerikleri açısından da oldukça kıymetliler. Kullanım tarihi çok eskilere dayanan baharatlar eski çağlarda yalnızca zenginlerin sofralarında kullanılabilen bir statü göstergesiyken, günümüzde çok çeşitli kullanım alanları ile sofralarımızın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Özellikle COVID-19 salgını sürecinde adını sıklıkla duyduğumuz zerdeçal, bağışıklık sistemini baskılayıcı hastalıklarda enflamasyonu yok etmek amacıyla kullanılıyor. Güven Çayyolu Sağlıklı Yaşam Kampüsü Beslenme ve Diyet Bölümünden Uzm. Dyt. Melis Bengisu Demirci, zerdeçalın faydaları hakkında bilgi verdi.
Düzenli olarak kullanıldığında zerdeçalın sağlığa 5 faydası:
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Kolestrolü düşürür
- Eklem ağrılarını ve enflamasyonu azaltır
- Parkinson, Alzheimer, MS (Multiple Skleroz) gibi nörolojik hastalıklar açısından umut vadetmektedir.
- Kan şekerini dengede tutmayı sağlar
Zerdeçal doğadaki en güçlü antienflamatuar
Tatları ve kokularıyla yiyecek ve içeceklere lezzet katan baharatlar, besin içerikleri açısından pek çok antioksidanı bünyelerinde bulundururken, metabolizmayı da hızlandırıcı etki yapabilmektedirler. Hayatın her döneminde kıymetli olan yeterli ve dengeli beslenme Covid-19 salgınının hayatımıza girmesi ile daha da önem kazanmış durumdadır. Bu dönemde ön plana çıkan zerdeçalın sağlık açısından pek çok faydası bulunmaktadır.
Hint safranı olarak da bilinen zerdeçal tat olarak hafif acımsı ve görüntüde sarı turuncu rengini veren bir baharattır. Zerdeçal, doğadaki en güçlü antienflamatuar yani iltahibi reaksiyonları önleyicidir. Bu nedenle otoimmün hastalıklarda enflamasyonu yok etmek için kullanılmaktadır.
Araştırmalar curcuminin pek çok faydasını ortaya koyuyor
Yapılan araştırmalar, zerdeçalın içerisinde bulunan curcumin adlı maddenin, kireçlenme ve eklem iltihabı gibi hastalıklara karşı faydalı olabileceğini göstermektedir. Bu da içeriğinde curcumin bulunan zerdeçalın da sağlığa faydalı olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca bazı diğer çalışmalar, curcuminin Alzheimer, cilt hastalıkları ve yüksek kolestrole karşı koruyucu etkisi olabileceğini ortaya koymaktadır.
İçinde piperin olan zerdeçal tercih edilmeli
Zerdeçal kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta; karabiberin de ön maddesi olan piperinli olanının tercih edilmesidir. Çünkü, piperin zerdeçalın emilimini 100 kat artırmaktadır. Bir diğer önemli husus ise pişirme tekniğidir. Zerdeçal ve karabiber baharat olarak kullanılırken curcuminin aktif hale dönüşmesi için harlı ateşte pişirilmelidir. Son olarak her besinde olduğu gibi keskin bir baharat olan zerdeçalın da tüketim miktarı önemlidir. Taze kök şeklindeki hali günde 1.5-3 gram toz hali ise günde bir çay kaşığı tüketilebilir.