Kromo-magnifiye Endoskopi Nedir ve Gastrointestinal Sistem Hastalıklarında Nasıl Kullanılır?
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Kromo-magnifiye Endoskopi Nedir ve Gastrointestinal Sistem Hastalıklarında Nasıl Kullanılır?
Gastrointestinal sistem vücudu sindirim görevini gerçekleştiren bir kompleks yapıya sahiptir. Kromo-magnifiye endoskopi, gastrointestinal sistemde (GI) yer alan kanserli ya da prekanseröz hücreleri erken evrede tespit etmek amacıyla kullanılan ileri düzey bir görüntüleme yöntemi. Güven Hastanesi Gastroenteroloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan Kabaçam, GI ortaya çıkan hastalıklarda kullanılabilen bu tedavi yöntemi hakkında merak edilen soruları yanıtladı.
Gastrointestinal sistem nedir? Gastrointestinal sistem hastalıkları nelerdir?
Gastrointestinal sistem(GI), besinlerin vücuda girdiği ve katı atıkların dışarı atıldığı yol olan, ağız, farenks, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüsü içeren yola verilen isim olarak geçiyor.
Reflü, hazımsızlık, kabızlık, halk arasında basur adıyla bilinen hemoroid, makat çatlağı, pankreas iltihapları, kolitler, mide ülseri, gastrit sorunları, ishal, safra kesesi taşı ve iltihapları, bunların yanı sıra bağırsak, mide, karaciğer, pankreas ve yemek borusu gibi kanserler de gastrointestinal sistem rahatsızları içerisinde yer alır. Bu sistemin hastalıkları ikiye ayrılır. Kanal dışı hastalıklarda karaciğer, pankreas, safra kesesi gibi sindirime katılan organlar yer alırken, kanal içi hastalıklarda yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüsorganları sayabiliriz.
Bu hastalıkların tedavisi için hastalığın şiddeti ve evresine bakılarak çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bunlar, beslenme türünde değişiklik, ilaç tedavisi, endoskopik tedaviler ve cerrahi operasyonlar olarak değerlendirilebilir.
Gastrointestinal sistem hastalıkları tanısı ve taraması nasıl yapılır?
Gastrointestinal sistem vücudu sindirim görevini gerçekleştiren bir kompleks yapıya sahiptir. Bilinmesi gereken en önemli husus, bu sistemde ortaya çıkan kanserleri önleyebiliriz. Çünkü bu organların kanserleri genellikle bazı öncü lezyonlardan köken almaktadır ve biz bu lezyonları erkenden saptayıp ortadan kaldırarak/tedavi ederek kanser gelişimini durdurabiliyoruz.
Özellikle 50 yaşından sonra gaytada gizli kana bakılmasını öneriyoruz. Kanal içindeki organlardan kaynaklı rahatsızlıklarda risk profiline bakarak gerekirse endoskopi ve kolonoskopi yöntemlerini tavsiye ediyoruz. Riskli belirtiler arasında, tedaviyle düzelmeyen şikayetler, ailede kanser öyküsü, kilo kaybı, kansızlık, kanama, bulantı-kusma, yutma güçlüğü gibi şikayetler olarak sıralanabilir.
Sindirim sisteminin iç yüzeyini özel boyalarla boyayarak, ışığın dalga boyunu değiştirerek ve görüntüyü büyüterek uygulanan kromo-magnifiye endoskopi yöntemi, GI sisteminde bulunan hücrelerin kanserli olup olmadığını veya ileride dönüşme riski olup olmadığını belirlemek için kullanılıyor. Klasik endoskopi ve kolonoskopi yöntemlerine kıyasla kromo-magnifiye endoskopi, kanserli hücreleri çok daha net bir şekilde tespit ediyor. Yöntem sayesinde, yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın bağırsakta yer alan prekanseröz(kansere dönüşebilen dokular) ve kanserli dokuları erken evrede ortaya çıkararak tedavi sürecini hızlandırıyor.
Kromo-magnifiye endoskopi, gastrointestinal sistem hastalıklarında nasıl kullanılır?
Kromo-magnifiye endoskopi, gastrointestinal sistemde (GI) yer alan kanserli ya da prekanseröz hücreleri erken evrede tespit etmek amacıyla kullanılan ileri düzey bir görüntüleme yöntemidir. Bu işlem sırasında, endoskop yardımıyla boyar madde gastrointestinal sistemin mukoza yüzeyine püskürtülür. Daha sonra, bu bölgeler büyütmeli (magnifying) endoskopi ile yaklaşık 200 kat büyütülerek detaylıca incelenir. Boyalar farklı bölgelere farklı şekilde tepki verir, bu da doktorun kanserli veya prekanseröz alanları tespit etmesine yardımcı olur. Bu prosedürde, bir endoskop yardımıyla sindirim sistemi yüzeyine boya püskürtülerek, normal endoskopi ile tespit edilemeyen şüpheli lezyonlar, polipler veya tümörler ortaya çıkarılır.
Aynı prosedürde yeni gelişen cihazlardaki ışığın dalga boyunu değiştirerek lezyon tespitinin kolaylaşmasını sağlamak mümkün hale gelmiştir. Burada tarama hem normal beyaz ışıkta hem de özel bir ışık kullanılarak yapılmakta, saptanan şüpheli alanların büyütülerek değerlendirmesiyle neredeyse patolojide saptanan doğrulukta görüntüler elde edilebilmektedir. Tecrübeli ellerde kullanıldığındaileride kansere dönebilecek riskli lezyonların tanı ve tedavisi, dolayısıyla kanserin önlenmesi, ayrıca kansere dönüşmüş odakların doğru tespiti ile tedavisi mümkün olur.
Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü ve Gastroenteroloji/Onkoloji Dernekleri 45 yaşını geçen her sağlıklı yetişkinde, belirtiler ve şikâyetler olmasından bağımsız olarak tarama programı başlanmasını, 10 yılda bir yapılacak kromo-magnifiye endoskopi yönteminin tercih edilmesini önerir.
Diğer tanı ve tedavi yöntemlerinden farkı ve faydaları nelerdir?
Sağlık bakanlığının 2022 verilerine göre, günümüzdeher 29 kişiden birinde kolon kanseri görülüyor. 45 yaşından itibaren insanlarda sık şekilde poliplere rastlıyoruz. Kadın- erkek herkesin özellikle 45 yaşından itibaren kolonoskopi ve endoskopi yaptırmasını ısrarla tavsiye ediyoruz. Önlenebilir hastalıklardan dolayı ölüm sayısının önüne geçmek istiyoruz. Kromo-magnifiye endoskopi yöntemiyle de tüm bu rutin işler daha kolaylaşacak, ameliyat gerektirmeden tedavi şansını yakalayacak ve yaşam kaliteniz artmış şekilde hayatınıza sağlıkla devam edebileceksiniz.
Örneğin, şikayetleri nedeniyle veya tarama programında saptanmış erken evre kolon ve mide kanserli olguların tedavisinde eskiden cerrahi tedavilerle organ kayıpları yaşanırken şimdi endoskopik işlemler sayesinde (ESD-Endoskopik submukozal diseksiyon ve EMR-Endoskopik Mukozal Rezeksiyon, vb) bu lezyonların tedavisi başarıyla yapılabilmektedir. Bu yöntemlerde tümör mide veya bağırsak duvarından kazınarak güvenli bir cerrahi sınırla tamamen çıkartılmakta organ kaybının önüne geçilmektedir. Bu sayede komplikasyonlar, tedavi maliyetleri, hastanede yatış süresi azalmakta, hastalarda ömür boyu gerekebilecek diyet düzenlemeleri yapılmasına gerek kalmamaktadır.
Erken teşhis sağlar: Kanserli veya prekanseröz dokular erken evrede tespit edilerek müdahale edilebilir.
Ameliyatsız tedavi imkânı sunar: Erken evre kanserlerde, büyük ameliyatlara gerek kalmadan tedavi yapılabilir. Organ kaybının önüne geçiyoruz.
Yan etkisi azdır: Kromo-magnifiye endoskopi güvenli bir prosedürdür ve yan etkiler nadirdir. En önemli yan etkileri, şişkinlik gaz ve buna bağlı karın ağrısıdır. Kanama, delinme gibi yan etkiler çok nadirdir ve olsa bile çoğunlukla işlem esnasında tedavi edilebilir.
Hızlı iyileşme sağlar: İşlem sonrası hasta kısa sürede normal hayatına dönebilir.
Tedavi maliyetini düşürür
Ömür boyu diyet zorundalığını ortadan kaldırır ve ömür boyu yaşam kalitesini artırır.
Kromo-magnifiye endoskopinin kullanım alanları nelerdir?
Kromo-magnifiye endoskopi, özellikle aşağıdaki rahatsızlıkların tanı ve tedavisinde kullanılabilir:
Bağırsak polipleri: Kolon poliplerinin teşhis ve çıkarılması amacıyla uygulanabilir.
Barrett yemek borusu: Kanser öncesi lezyonların varlığı tespit edilerek erken müdahale sağlanır. Boya püskürtmede daha doğru sonuçlar elde edilir.
Ülseratif kolit: İnceleme sırasında inflamasyonun yayılımı ve kanser riskli alanlar gözlemlenir.
Erken evre gastrointestinal sistem kanserleri: Mide, yemek borusu, ince bağırsak gibi bölgelerde kanserli hücreler daha kolay tanınır.
Kromo-magnifiye endoskopinin kullanıldığı bir başka alan, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalıklarının tanısıdır. Aynı zamanda, Behçet hastalığı gibi sindirim sistemini etkileyen durumların incelenmesinde de fayda sağlar.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
