Üstlenilmiş Travma Nedir? Üstlenilmiş Travmayla Nasıl Başa Çıkılır?

GÜVEN SAĞLIK GRUBU

Paylaş:

Üstlenilmiş Travma Nedir? Üstlenilmiş Travmayla Nasıl Başa Çıkılır?

Kahramanmaraş’ta gerçekleşen ve birçok ilimizi etkileyen deprem nedeniyle hepimiz derin üzüntü yaşıyoruz.

Sosyal medya, televizyon, basın aracılığıyla sürekli deprem ile ilgili içerikleri izliyor, deprem bölgelerinden haberdar olmaya çalışıyoruz. Bu durum doğal olarak kaygımızın artmasına ve normal yaşantımızın aksamasına neden oluyor.

Peki, uzmanların ‘üstlenilmiş travma’ olarak açıkladığı duygusal tepkilerle nasıl başa çıkacağız?

Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezinden Uzm. Psk. Hilal Savaş anlattı.

Üstlenilmiş Travma Nedir? Üstlenilmiş Travmayla Nasıl Başa Çıkılır?

İçindekiler

Travma nedir?

Travma, canlılar üzerinde beden ve ruh sağlığı açısından önemli ve etkili yaralanma belirtileri bırakan durumlardır.

Travmanın bireylerde gözlemlenen belirgin üç özelliği vardır:

  • Fizyolojik durumlar: Titreme, baş dönmesi, yorgunluk, mide bulantısı, kusma, kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı vb.
  • Kaçınma davranışları: Travmatik olayı hatırlatacak ortam ve durumdan kaçınma, sosyal hayattan kendini izole etme gibi davranış biçimleri sergilenmesi.
  • Flashback: Travmatik olay anını tekrar tekrar yaşama durumu

Travmatik durumlar bireylerde duygusal bir şok etki yaratmaktadır. Bu şok etki sebebiyle kişi, durumu anlamak ve beyninde işleme sokmak için bilişsel veya duygusal araçlara o an sahip değildir. Dolayısıyla sinir sistemi bu olaylarla başa çıkmaya hazır halde olmaz. Sonuç olarak beynimiz bu beklenmedik ve şaşırtıcı olaya organize ve tutarlı şekilde tepki vermeyi başaramaz. Ayrıca travmalar sinir sistemimizin sıfırlanmasını veya yeniden ayarlanmasını da tetikleyebilmektedir. Bu kapsamda travma geçiren bireylerin beyni de değişime uğramaktadır. Alarm sistemleri açılır ve tekrar düzenlenene kadar beyin ‘hiper uyarı’ durumunda kalır. Tüm bunlar bireylerin fiziksel, duygusal ve psikolojik zorlanmalar yaşamasına sebep olmaktadır.

Üstlenilmiş travma nedir?

Travma sadece olaydan etkilenen kişilerde görülmemekle birlikte; travma yaşayan bireylere şahit olan kişilerde veya sosyal medya gibi alanlarda rahatsız edici görüntüler ve travmatik içerikleri izleyen bireylerde çeşitli travma belirtileri gözlemlenebilir. Bu durum "üstlenilmiş travma" olarak adlandırılmaktadır.

Üstlenilmiş travmanın belirtileri nelerdir?

Üstlenilmiş travma yaşayan kişilerde kaygı, korku, utanç, üzüntü, öfke, hissizlik gibi duygusal tepkiler görülebilir. Ayrıca; sosyal çevreden kopukluk, suçlayıcı olma, işlev kaybı, ilişkilerdeki sorunlar gibi sosyal tepkilere de rastlamak çok olasıdır.

Üstlenilmiş travma kimlerde görülür?

Üstlenilmiş travma herkeste görülebilir ve ilk haftalarda semptomların yoğunluğu değişerek süreğen bir hal alabilir.

Üstlenilmiş travmayla nasıl baş edilir?

Unutmamalıdır ki afet sonrası verilen tepkiler, anormal durumlara verilen normal tepkilerdir. Bu tepkiler yaşadığımız sarsıcı olayla baş edebilme çabalarımızın bir sonucudur. Böyle zamanlar hepimizi zorlasa da bir süreç olduğunu kendimize anımsatmamız gerekmektedir.

Bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatabilmek için;

  • Beslenme, uyku, dinlenme gibi ihtiyaçlarınızı göz ardı etmemeye dikkat etmeniz,
  • Varsa kullandığınız ilaçları aksatmamanız,
  • Yaşadığınız zorlukla baş edebilmek için kontrolsüz ilaç, alkol ve keyif verici madde kullanımından uzak durmanız,
  • Aile ve yakınlarınızla, güvendiğiniz insanlarla bir arada vakit geçirmeniz ve yaşadığınız zorlanmaları, duygu ve düşüncelerinizi onlarla paylaşmaya gayret etmeniz oldukça önemlidir.

Sağlık Rehberi

Sağlık rehberimizden içerikler görüntüleyin.

Haber Bültenimize üye olun.

Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.

...

Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.


Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.

Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.


Sayfanın son güncellenme tarihi: 08-01-2024
Sağlık Rehberi