Serebrovasküler Hastalık Nedir? Belirtileri ve Türleri Nelerdir?
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Serebrovasküler Hastalık Nedir? Belirtileri ve Türleri Nelerdir?
Serebrovasküler hastalıklar, beynimizin kan damarlarıyla ilgili sorunlarından kaynaklanan bir dizi rahatsızlığı ifade eder. Beynimiz, vücudumuzun geri kalanına oranla oksijen ve besin maddelerine en fazla ihtiyaç duyan organımızdır. Bu nedenle, beyne kan taşıyan damarlar herhangi bir sebeple zarar gördüğünde, ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Güven Hastanesi Nöroloji Bölümü'nden Uzm. Dr. Tuğra Yanık, serebrovasküler hastalıkların nedenlerini, belirtilerini, türlerini, risk faktörlerini detaylı bir şekilde ele aldı.
Serebrovasküler hastalıklar, beyinle ilgili kan dolaşımı problemlerinden kaynaklanan bir grup hastalığı ifade eder. Bu hastalıklar, kanın beyne taşınmasında bir engel oluştuğunda veya beyin içindeki damarlar zarar gördüğünde meydana gelir. Serebrovasküler hastalıklar arasında en yaygın görülenler inme, geçici iskemik atak (GIA), kanamalar bulunur.
İnme Nedir?
İnme, serebrovasküler hastalıkların en yaygın ve en ciddi formlarından biridir. İki ana türe ayrılır: iskemik inme ve hemorajik inme. İskemik inme, beyne kan taşıyan damarlardan birinin tıkanması sonucu oluşur ve tüm inmelerin yaklaşık yüzde 85'ini oluşturur. Hemorajik inme ise beyin damarlarının birinin yırtılması veya kan sızdırması sonucu oluşur ve damar içindeki kanın beyin dokusuna ulaşmasıyla olur.
İnmenin Belirtileri Nelerdir?
Ani güç kaybı veya yüz, kol veya bacakta uyuşma (genellikle vücudun bir tarafında)
Konuşmada güçlük veya anlama sorunları
Görme sorunları
Baş dönmesi, denge ve yürüme güçlüğü
Şiddetli ve açıklanamayan baş ağrısı
İnmenin Teşhis ve Tedavisi
İnme teşhisi genellikle fiziksel muayene, tıbbi geçmiş ve çeşitli görüntüleme testleri (CT, MRG) ile konulur. Tedavi, inmenin türüne bağlı olarak değişir. Iskemik inmeler genellikle kan pıhtısını çözmek için ilaçlarla tedavi edilirken, hemorajik inmeler cerrahi veya anjiografik müdahale gerektirebilir.
Geçici İskemik Atak (GİA) Nedir?
Geçici İskemik Atak (GİA), 'mini inme' olarak da adlandırılır ve inmeyle benzer belirtilere neden olur, ancak genellikle bir saat içinde kaybolur. GİA, gelecekte tam bir inme riskinin bir işareti olabilir.
Geçici İskemik Atak (GİA) Belirtiler ve Tedavisi Nedir?
Geçici istemik atak (GİA) belirtileri inme belirtileriyle aynıdır ancak geçicidir. GİA sonrası tedavi, risk faktörlerinin yönetilmesi ve ilaçlar veya cerrahi müdahale yoluyla potansiyel inme riskinin azaltılmasını içerir.
Anevrizma Nedir?
Beyin anevrizması, beyin damarlarında anormal bir şekilde genişlemiş bir bölge oluşmasıdır. Yırtılırsa, hayatı tehdit eden bir durum olan subaraknoid kanamaya yol açabilir.
Anevrizma Belirtiler ve Tedavisi Nedir?
Çoğu anevrizma belirti göstermez ve tesadüfen keşfedilir. Yırtılmış bir anevrizma şiddetli baş ağrısı, boyun tutulması, bulantı ve kusma gibi belirtilere yol açabilir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi müdahale ve endovasküler (anjiografik) tedavi yer alır.
Serebrovasküler Hastalıklar Hangi Sorunlara Bağlı Olarak Ortaya Çıkar?
Yüksek Kan Basıncı (Hipertansiyon): Yüksek kan basıncı, serebrovasküler hastalıkların en önemli risk faktörlerinden biridir. Damarlarda sürekli yüksek basınç, zamanla damar duvarlarında hasara neden olabilir. Bu, damar sertliği ve daralmasına yol açarak beyne kan akışını engelleyebilir, bu da iskemik inmeye neden olabilir. Ayrıca, damarların yırtılmasına ve beyin içi kanamalara yol açabilir.
Ateroskleroz: Ateroskleroz, damar duvarlarında yağ, kolesterol ve diğer maddelerin birikmesiyle karakterize bir durumdur. Bu birikintiler zamanla sert plaklar oluşturarak damarların daralmasına ve hatta tıkanmasına neden olabilir. Beyne giden arterlerde ateroskleroz oluşumu, beyin dokusuna oksijen ve besin maddelerinin ulaşımını engelleyerek iskemik inmeye yol açabilir.
Kalp Hastalıkları: Kalp hastalıkları da serebrovasküler hastalıklar için önemli bir risk faktörüdür. Örneğin, atriyal fibrilasyon gibi bazı kalp ritim bozuklukları, kan pıhtılarının oluşmasına ve bu pıhtıların beyne taşınarak damar tıkanıklığına neden olmasına yol açabilir. Aynı zamanda, kalbin zayıf pompalama fonksiyonu beyne yeterli kan ulaşımını engelleyebilir.
Diyabet: Diyabet, özellikle tip 2 diyabet, serebrovasküler hastalık riskini önemli ölçüde artırır. Yüksek kan şeker seviyeleri, damar duvarlarında hasara ve kronik inflamasyona neden olabilir, bu da aterosklerozun ilerlemesine ve damar sertliğinin artmasına yol açar. Bu durumlar, beyne kan akışını engelleyerek iskemik inmeye sebep olabilir.
Sigara Kullanımı: Sigara kullanımı, kan damarlarında hasara ve aterosklerozun hızlanmasına neden olur. Nikotin, kan basıncını yükseltir ve damar duvarlarının sertleşmesine katkıda bulunur. Ayrıca, sigara dumanındaki zararlı maddeler kanın pıhtılaşma eğilimini artırarak inme riskini yükseltir.
Obezite ve Fiziksel Aktivitesizlik: Obezite ve yetersiz fiziksel aktivite, yüksek kan basıncı, diyabet ve kalp hastalıkları gibi serebrovasküler hastalık risk faktörlerini artırır. Bu durumlar, metabolik sendromun bir parçası olarak damar sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Yaş ve Genetik: Yaşın ilerlemesi ve ailede serebrovasküler hastalık öyküsü bulunması da riski artırır. Genetik faktörler, bireyin bu hastalıklara karşı duyarlılığını etkileyebilir.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
