Lenfödem Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
GÜVEN SAĞLIK GRUBU
Paylaş:
Lenfödem Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Lenfödem, lenf sisteminin doğuştan ya da sonradan oluşan nedenlere bağlı olarak işlevini yerine getirememesidir.
Lenfödem belirtileri olan hastalar çoğunlukla el üstünde, parmaklarda, üst kolun yumuşak kısmında, ayak üstünde ve ayak bileğinde dolgunluk hissederler ve yüzüklerinin, bilekliklerinin, kazak kollarının ya da ayakkabılarının dar geldiğinden şikayet ederler.
Lenfödem; Manuel Lenf Drenajı, bandajlama, cilt bakımı, egzersiz, bası giysisi kullanma tedavi basamaklarını içerir.
Lenfödem, lenf sisteminin doğuştan ya da edinsel (sonradan oluşan) nedenlere bağlı olarak işlevini yeterince yerine getirememesi, lenf sıvısının dolaşım ve boşaltım sistemine katılamaması ve ilgili bölgede sıvının birikmesidir.
Lenfödemin nedenleri nelerdir?
Lenfödem hastalarının büyük bir çoğunluğunu kanser tanısı almış hastalar oluşturmaktadır. Kanser hücreleri cerrahi olarak temizlenirken o bölgede yer alan lenf nodlarından (lenf düğümleri) bir ya da birden fazlası alınabilmektedir. Lenf nodlarının alınması, lenf sıvısının taşınamamasına ve dolayısıyla lenfödem oluşmasına yol açmaktadır. Lenfödem genellikle meme kanser cerrahisi sonrası görülmektedir.
Kanser öyküsü olmayan ancak herhangi bir cerrahiye veya bir travmaya bağlı olarak gelişen lenfödem olguları da mevcuttur . Bu tabloda lenf sisteminin anatomik olarak hassas yapısından ya da sistemin taşıyabileceğinden fazla üretilen lenf sıvısından söz edilebilir.
Nadiren karşılaşılsa da “konjenital” olarak adlandırılan, doğumu itibariyle lenfödem tanısı alan hastalar da mevcuttur.
Lenfödemin nedenleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
Cerrahi
Radyoterapi
Travma
Tümörler
Kronik venöz yetmezlik (Bacak damar hastalığının ileri evresi)
İmmobilite (Hareketsizlik)
Turnike uygulamaları (Çok sıkı bileklik, yüzük kullanımı, yanlış ilk yardım yöntemleri gibi uzuvda sıkışmaya neden olan uygulamalar )
Lenfödemin belirtileri nelerdir?
Lenfödem belirtileri hastalar tarafından farklı tanımlansa da ilgili bölgede iğnelenme, gerilme, sıkışma, sızı, ağrı, dolgunluk ve şişlik hissedilebilir. Çoğunlukla el üstünde, parmaklarda, üst kolun yumuşak kısmında, ayak üstünde ve ayak bileğinde dolgunluk hisseden hastalar yüzüklerinin, bilekliklerinin, kazak kollarının ya da ayakkabılarının dar geldiğinden şikayet ederler.
Lenfödem tanısı nasıl konur?
Lenfödem belirtileri olan hastalar, fiziksel tıp ve rehabilitasyon hekimine başvurmalıdır. Lenfödem tanısı için detaylı hastalık öyküsü ve fizik muayenesiyle birlikte ilgili uzuvda (kol, bacak vb.) çevre ölçümü yapılır. Ölçüm, kıyaslamanın yapılabilmesi açısından genellikle sağlıklı tarafı da içerir. Nedeni belli olmayan hastalarda ise ileri tetkiklere ihtiyaç duyulabilir.
Hastaların erken tanıya ulaşması için doğru hekim ile birlikte lenfödem konusunda uzman bir fizyoterapistle buluşmaları oldukça kıymetlidir. Ancak bu yolla hasta doğru tedavi edilebilir ve tedavi etkinliği yüksek bir sonuca ulaşır.
Lenfödem tedavisinde erken tanı;
Genellikle “Evre 0” olarak adlandırdığımız, henüz lenfödemi olmayan fakat bu riski taşıyan hastalarımıza lenfödemle ilgili bilgi sahibi olma,
“Evre 1” olarak adlandırdığımız hafif düzeyde şişliği olan hastalarımıza etkin bir tedaviye ulaşma ve mümkün olduğunca normal ölçülere geri dönme,
Daha ileri derecelerde olan hastalarımız içinse bu hastalığı tanıma, tedaviyle birlikte mümkün olduğunca ilgili bölgeyi inceltme, yaraları varsa yara bakımı yapmayı ve mevcut iyilik halini korumayı öğrenme fırsatı sunar.
Lenfödem nasıl tedavi edilir?
Lenfödemin tedavi basamakları şu şekilde sıralanabilir:
Manuel Lenf Drenajı
Bandajlama
Cilt bakımı
Egzersiz
Bası giysisi kullanma
Manuel Lenf Drenajı birikmiş lenf sıvısını aktif olarak çalışan lenf nodlarına transfer etmek için kullanılır. Drenaj, bir cihaz olmaksızın elle yapılır. Bu yöntemde lenf anatomisini iyi bilinmesi oldukça önemlidir.
Tedavi akışında transfer ettiğimiz lenf sıvısının tekrar ilgili bölgeye dolmaması için bandajlama yapılır. Fakat bandaj uygulamasından önce lenfödemle kırılganlaşan cildin bakımını yapmak önemlidir. Eğer hastanın lenfödemli bölgesinde yara varsa yara bakımının yapılması ve tedavinin ona göre şekillendirilmesi gerekir.
Bandaj uygulamasından sonra hastaya egzersiz önerilerinde bulunulur. Bu yolla hastanın kas eklem pompası çalışır ve ödem bölgeden uzaklaştırılır. Düzenli olarak yapılan bu uygulamalardan sonra hastanın, uygun bası giysisiyle devam etmesi hedeflenir. Bası giysisi, hastaların tedaviden sonra ilgili bölgeyi koruyabilmesinin en önemli yoludur.
Hastalarımız ek olarak tedavi sonrasında süreci nasıl yöneteceklerini, tek başlarına yapabilecekleri masaj ve bandajlamayı öğrenir ve uygularlar.
Lenfödemin kronik bir hastalık olduğu bilinmelidir. Dolayısıyla lenfödem tanısı almış hastaların düzenli aralıklarla tedavi programına dahil olmaları ve bası giysilerini yenilemeleri önemlidir.
Lenfödemle yaşamanın en kolay yolu, lenfödemi tanımak ve lenfödeme uygun şekilde davranmaktır. Zorluklarının yanı sıra lenfödemle de aktif bir yaşam sürdürmek mümkündür.
Periyodik olarak haber bültenimizi size ulaştıralım.
Nesilden nesile hayat bize GÜVEN diyor.
Güven Hastanesi hizmet standartları ile JCI tarafından akredite edilmiştir. JCI şikayet bildirimlerinizi buraya tıklayarak yapabilirsiniz.
Kişisel verilerin korunması ve işlenmesi politikalarına ilişkin aydınlatma metnimize buradan kişisel veri işleme envanteri ve kişisel verilerin korunması politikamıza ise buradan ulaşabilirsiniz.
